Χαλδαίοι

Αρχαίος λαός που εγκαταστάθηκε στην Μεσοποταμία. Αρχικά Χαλδαία ονομαζόταν το νότιο τμήμα της Βαβυλωνίας και περιελάμβανε περιοχή μεταξύ των ποταμών Ευφράτη και Τίγρη, προς τον Περσικό κόλπο. Οι κάτοικοί της ήταν νομαδικός λαός που ζούσε μεταξύ της Β. Αραβίας και του Περσικού κόλπου (Ιώβ 1:17), και ο οποίος αργότερα εγκαταστάθηκε στην περιοχή που ονομαζόταν ως "Ουρ των Χαλδαίων" (Γένεση 11:28, Πράξεις 7:4).

Στην Αγια Γραφή η Ουρ των Χαλδαίων, είναι η πατρίδα του Αβραάμ, από την οποία αναχώρησε για τη γη Χαναάν (Γένεση 11:31). Επί βασιλείας Χοδολλογομόρ, οι Χαλδαίοι εισβάλανε στην περιοχή της Νεκράς θάλασσας και κράτησαν κάτω από την κατοχή τους, τους Χαναναίους για 12 χρόνια (Γένεση 10:9, 14:1-4). Επί εποχής Μερωδάχ-Βαλαδάν (Β' Βασιλέων 20:12), κατάκτησαν τη Βαβυλωνία, αλλά τελικά κατακτήθηκαν από τον Σενναχειρείμ, βασιλιά της Ασσυρίας. Όταν ανέβηκε στο βαβυλωνιακό θρόνο ο Ναβοπολάσσαρ, Χαλδαίος στην καταγωγή, το 626 π.Χ., έγινε ο ιδρυτής της νέας Βαβυλωνιακής δυναστείας, στην οποία ανήκε και ο μετέπειτα βασιλιάς των Χαλδαίων, Ναβουχοδονόσορ (Δανιήλ 5:30). Την εποχή του προφήτη Δανιήλ, το όνομα Χαλδαίος, χρησιμοποιούταν γενικά για τους Βαβυλώνιους (Δανιήλ 3:8). Ο Δαρείος των Μήδων, βασίλευσε στο βασίλειο των Χαλδαίων (Δανιήλ 9:1).

Οι Χαλδαίοι φημίζονταν για τη μόρφωσή τους, την ασχολία τους με την αστρολογία και την μαντεία (Δανιήλ 2:10, 4:7, 5:7,11). Η γλώσσα τους που απολάμβανε εκτίμηση (Δανιήλ 1:4), πρέπει να ήταν διάλεκτος ανάμεικτης βαβυλωνιακής και σημιτικής γλώσσας.

Η χώρα τους ήταν αρκετά εύφορη, ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι το σιτάρι της Χαλδαίας, απέδιδε εκατοντάδες φορές σε κάθε κόκκο. Κυριότερες πόλεις ήταν η Ουρ, η Βορσιππά, η Σιππάρα, η Αχάδ, κ.α.

Χαναναίοι

Ήταν οι απόγονοι του Χαναάν, γιου του Χαμ, οι οποίοι κατέλαβαν τη γη Χαναάν (Γένεση 10:6,15-19). Η χώρα αυτή επεκτεινόταν μεταξύ Αιγύπτου και Μικράς Ασίας. Τον 5ο π.Χ. αιώνα η νότια περιοχή της Χαναάν, ονομαζόταν Παλαιστίνη, ονομασία που χρησιμοποιούσαν για την περιοχή δυτικά του Ιορδάνη (Αριθμοί 34:3-12). Κατά εποχές, τα όρια της Χαναάν ήταν διαφορετικά. Ως γεωγραφικός όρος περιγράφει ολόκληρη την περιοχή της Συρίας και της Παλαιστίνης, ή τουλάχιστον το μεγαλύτερο μέρος τους. Στο Γένεση 36:2, αναφέρει ότι ο Ησαύ, πήρε γυναίκες από τις κοπέλες της Χαναάν, στις οποίες συγκαταλέγονταν οι κόρες ενός Χετταίου και ενός Ευαίου. Στο βιβλίο της Γένεση (10:15-19), αναφέρεται ότι, τα όριά της ήταν τα παράλια από τη Σιδώνα έως τη Λασά, και περιελάμβανε τις φυλές των Χετταίων, Ιεβουσαίων, Χαναναίων, Αμορραίων, Ευαίων, Φερεζαίων και Γεργεσαίων. Οι Χαναναίοι κατοικούσαν σε ολόκληρη την περιοχή σύμφωνα με το βιβλίο των Κριτών (1:3,10). Ήταν ακόμα ανάμεσα στους λαούς που ήταν πριν από τους Ισραηλίτες (Γένεση 12:6, 24:37, Ιησούς του Ναυή 3:10).

Η Χαναάν αναφέρεται στην Αγία Γραφή με τα εξής ονόματα: "γη Χαναάν" (Γένεση 12:5), "γη της Επαγγελίας" (Γένεση 12:7, 13:15, Εβραίους 11:9), γιατί ο Θεός την είχε υποσχεθεί στον Αβραάμ και τους απογόνους του, "γη Ισραήλ" (Γένεση 40:15, Α’ Σαμουήλ 13:19), γιατί εκεί θα κατοικούσαν οι Ισραηλίτες, "γη Ιούδα" (Ιερεμίας 39:10), γιατί η φυλή Ιούδα ήταν η κυριότερη των Ισραηλιτών, και "γη Αγία" (Ζαχαρίας 2:12).

Η Χαναάν είχε ανθηρό πολιτισμό, από την 2η χιλιετηρίδα π.Χ.. Παρόλο που οι λαοί εκείνη την εποχή βάσιζαν την οικονομία τους στην αγροτική ζωή, οι Χαναναίοι ασχολούνταν με το εμπόριο (Ιεζεκιήλ 17:4, Ιώβ 41:6). Η χώρα τους ήταν εύφορη (Έξοδος 3:17, Αριθμοί 13:27) και είχαν πολλές ισχυρές πόλεις (Αριθμοί 13:28, Δευτερονόμιο 1:28). Η γλώσσα της ήταν σημιτική. Στο Ησαΐας 19:18, αναφέρεται "η γλώσσα της Χαναάν". Σύμφωνα με τους μελετητές ήταν εβραϊκή διάλεκτος.

Η θρησκεία τους ήταν πανθεϊστική. Επικεφαλής των θεών ήταν ο Ελ, μαζί με τη γυναίκα του Αθιράλ, κατά τη Βίβλο Αστάρτη (Ασερά). Επίσης, σημαντικοί θεοί ήταν οι Βάαλ και Δαγών. Ασχολούνταν δε έντονα, με τη μαγεία, τη μαντεία και άλλες αποκρυφιστικές τελετές (Δευτερονόμιο 18:9-11).

Στη γη της κατοικούσαν οι πατριάρχες Αβραάμ, Ισαάκ, και Ιακώβ (Γένεση 12:5,8, και κεφ. 26-35). Στην πορεία του λαού Ισραήλ προς τη γη Χαναάν, ο Μωυσής έστειλε 12 κατασκόπους για να την κατασκοπεύσουν (Αριθμοί 13:2). Καταλήφθηκε αργότερα από τον Ιησού του Ναυή, ο οποίος τη μοίρασε δια κλήρου στους Ισραηλίτες. Ο Μωυσής όμως, δε μπόρεσε να μπει, μόνο την είδε από το όρος Νεβώ (Ιησούς του Ναυή 13:7, Δευτερονόμιο 32:49).

Χασλουχείμ

Αρχαία φυλή, αναφέρεται ότι ήταν απόγονοι του Μιρσαΐμ (Γένεση 10:13,14, Α' Χρονικών 1:1,12) - δες Αιγύπτιοι. Το μόνο που γνωρίζουμε για τη φυλή αυτή, είναι ότι αναφέρεται μαζί με τους Πατρουσείμ και Χαφθορείμ ή Καφθορείμ, οι οποίοι ήταν εγκατεστημένοι στην Άνω Αίγυπτο. Λέγεται ότι από τους Χασλουχείμ προήλθαν οι Φιλισταίοι.

Χετταίοι

Ήταν λαός με ινδο-ευρωπαϊκή γλώσσα, ο οποίος κατά τη 2η χιλιετηρίδα π.Χ. ίδρυσε πολιτισμό στην κεντρική Μικρά Ασία. Μέχρι το 1200 π.Χ. περίπου, όταν η αυτοκρατορία τους καταστράφηκε από βόρειους επιδρομείς, κυριαρχούσαν στις περιοχές της Μεσοποταμίας και Συρίας. Μετά την καταστροφή της, ένα μέρος του λαού εγκαταστάθηκε στη βόρεια Συρία. Οι Χετταίοι που αναφέρονται στην Παλαιά Διαθήκη ήταν νέο-Χετταίοι.

Οι Χετταίοι ήταν απόγονοι του Χετ, γιου του Χαναάν (Γένεση 10:15, Α' Χρονικών 1:13). Στην εποχή του Αβραάμ κατοικούσαν στη Χεβρών (Γένεση 23:1-20). Ο Αβραάμ αγόρασε από τους Χετταίους κτήμα για τάφους. Όταν οι Ισραηλίτες πήγαν να κατασκοπεύσουν τη γη Χαναάν, βρήκαν Χετταίους οι οποίοι ζούσαν στα ορεινά μέρη της περιοχής (Αριθμοί 13:29). Κατά την είσοδο των Ισραηλιτών στη Χαναάν, πολέμησαν εναντίον τους, μαζί με άλλους (Ιησούς του Ναυή 9:12, 11:3). Μετά την είσοδο των Ισραηλιτών, έφτιαξαν την πόλη Λουδ, στη "γη των Χετταίων" (Κριτές 1:26). Ο λαός Ισραήλ δεν έδιωξε τους Χετταίους, αλλά έζησε μαζί τους ειρηνικά και σε αρκετές περιπτώσεις παντρεύτηκαν μεταξύ τους, παρά την αντίθετη εντολή του Θεού.

Όταν ο Δαβίδ διωκόταν από τον Σαούλ, τον ακολουθούσαν και Χετταίοι (Α' Σαμουήλ 26:6). Ο Ουρίας, στρατηγός του Δαβίδ, τον οποίο σκότωσε ο Δαβίδ, ήταν Χετταίος (Β' Σαμουήλ 11:3). Ο Σολομώντας είχε Χετταίες γυναίκες (Α' Βασιλέων 11:1). Ο Ησαύ παντρεύτηκε Χετταία (Γένεση 36:2).

Σημαντικά πρόσωπα ήταν ο Αχιμέλεχ (Α' Σαμουήλ 26:6), ο Ουρίας (Β' Σαμουήλ 11:6,21) και ο Εφρών (Γένεση 49:30).

Χορραίοι

Φυλή που κατοικούσε στο όρος Σηείρ, από την εποχή του Αδάμ (Γένεση 14:6). Το όνομα τους προέρχεται από το "Χορρί", που σημαίνει "κατοικώ σε σπηλιά". Ανασκαφές σε όρη της Εδώμ και της Πέτρας έφεραν στο φως σπήλαια των Χορραίων. Εκδιώχθηκαν από τους Εδωμίτες (Δευτερονόμιο 2:12,22) και διασκορπίστηκαν σε διάφορες περιοχές (Γένεση 36:20-30). Άλλη ονομασία τους είναι και Χουρριανοί.