|
Φιλισταίοι
Λαός που ανήκε στην
ομάδα των λεγόμενων
"Λαών της Θαλάσσης".
Κατάγονταν από τους Καφθωρείμ (Γένεση 10:14). Κατά τον Αμώς (9:7),
προήλθαν από το νησί Καφθόρ, που ταυτίζεται με την Κρήτη. Κατά κάποιους
άλλους προήλθαν από την Καππαδοκία. Ανφέρονται και Καφθορείμ
(Δευτερονόμιο 2:23). Περί τα τέλη του 13ου π.Χ. αιώνα οι μετακινήσεις
τους στις περιοχές της ανατολικής Μεσογείου, σήμαναν και το τέλος πολλών
πολιτισμών. Σταθμός σε αυτές τις μετακινήσεις τους υπήρξε και η Κρήτη
(Δευτερονόμιο 2:3, Αμώς 9:7, Ιερεμίας 47:4). Στις αρχές του 2ου π.Χ.
αιώνα οι
"Λαοί της Θάλασσας",
προσπάθησαν να μπουν στην Αίγυπτο, αλλά απωθήθηκαν από τον Ραμσή Γ',
και εγκαταστάθηκαν σε διάφορες ακτές της Μεσογείου. Οι Φιλισταίοι
εγκαταστάθηκαν στη νότια παραλιακή λωρίδα της Χαναάν αφού εκδίωξαν τους
Αυείμ ή Αυίμ (Δευτερονόμιο 2:23). Εκεί ίδρυσαν το βασίλειο τους που
αποτελείτο από πέντε πόλεις: Γάζα, Γαθ, Άζωτος, Ασκάλων και Ακκαρών ή
Εκρών (Ιησούς του Ναυή 13:3, Α'
Σαμουήλ 6:17,18). Οι πόλεις αυτές κυβερνιόντουσαν από πέντε άρχοντες των
Φιλισταίων (Κριτές 16:5), και ήταν συνδεμένες μεταξύ τους κατά
ομοσπονδιακό τρόπο. Η χώρα τους επεκτεινόταν σε όλη τη νοτιοδυτική
περιοχή της Παλαιστίνης, από τα όρια της Φοινίκης μέχρι την Αίγυπτο. Στη
γη Χαναάν πρέπει να είχαν εγκατασταθεί πριν τον Αβραάμ αφού αναφέρονται
ως λαός ποιμενικός στην περιοχή Γέραρα (Γένεση 21:32,34, 26:1,8).
Η γη των Φιλισταίων
μετά την κατάκτηση της από τους Χαναναίους, αποτέλεσε τμήμα της γης της
Επαγγελίας για την φυλή των γιων Ιούδα (Ιησούς του Ναυή 15:2,12,45-47).
Μέχρι το θάνατο του Ιησού του Ναυή δεν είχαν κατακτήσει κανένα τμήμα της
γης τους, αργότερα όμως, επί εποχής Κριτών και Σαούλ γίνονται αναφορές
για δικούς τους βασιλείς που τους κυβερνούσαν. Υπήρχαν κάποιοι ήρωες
όπως ο Σαμεγάρ (Κριτές 3:31) και ο Σαμψών (Κριτές κεφ. 14), που νίκησαν
τους Φιλισταίους, ποτέ όμως δε μπόρεσαν να διώξουν το ζυγό. Ο Σαούλ
πέτυχε να νικήσει τους Φιλισταίους στην Γαβαά (Α'
Σαμουήλ 13:3), και για 25 χρόνια δεν υπάρχει κάποια αλλαγή, μέχρι το
γεγονός της μονομαχίας του Δαβίδ με το Γολιάθ, τον οποίο και νίκησε
πανηγυρικά (Α'
Σαμουήλ κεφ. 17). Αργότερα όμως οι Φιλισταίοι, σκοτώνοντας τον Σαούλ σε
μια μονομαχία στην περιοχή κοντά στη πηγή Ιεζραέλ, κατόρθωσαν να πάρουν
τις πόλεις τους (Α'
Σαμουήλ
31:1-7). Ο Δαβίδ τους κατεδίωξε από τη Γαβαά στην Γεζέρ (Β'
Σαμουήλ 5:17-25), και αργότερα κατέλαβε τη Γαθ και τα περίχωρά της. Επί
εποχής Σολομώντα, ολόκληρη η Φιλισταία ήταν
μέρος της βασιλείας του. Αργότερα οι Φιλισταίοι υποτάχθηκαν στους
Ασσυρίους, τους Αιγυπτίους, τον Ναβουχοδονόσορ, έπειτα στους Πέρσες και
τελικά στους Έλληνες, όταν ο Μέγας Αλέξανδρος κατέλαβε την Περσική
αυτοκρατορία. Από κει και μετά έπαυσαν να αναφέρονται ως έθνος.
Οι Φιλισταίοι ήταν
δυνατός και μαχητικός λαός. Είχαν σημαντική στρατιωτική υπεροχή και
ικανότητα μέχρι των ημερών του Σαούλ. Κατά τον πόλεμο εναντίον του
Ισραήλ διέθεταν 30.000 άμαξες (Α'
Σαμουήλ 13:5). Ανάμεσά τους υπήρχαν άνδρες μεγάλης δύναμης και
αναστήματος (Α'
Σαμουήλ 17:4-7, Β'
Σαμουήλ
21:16,18-20). Ειδικεύονταν επίσης στη μεταλλουργία (Α'
Σαμουήλ 13:19-22) και οι Ισραηλίτες πήγαιναν όχι μόνο για να αγοράσουν
εργαλεία αλλά ακόμα και για να τα ακονίσουν (Α'
Σαμουήλ 13:20).
Οι Φιλισταίοι ήταν
ειδωλολατρικός λαός και λάτρευαν τους σημιτικούς θεούς, Δαγών (Κριτές
16:23, Α'
Σαμουήλ 5:1-7), Ασταρώθ (Α'
Σαμουήλ 31:10), και Βεέλ-ζεβούλ (Β'
Βασιλέων 1:2,6,16). Ασκούσαν επίσης τη μαντεία (Α'
Σαμουήλ 6:2, Ησαΐας 2:6).
Στην Αγία Γραφή
υπάρχουν πλήθος αναφορές για τους Φιλισταίους όπως επίσης και προφητείες
(Ησαΐας 9:11,12, Ιερεμίας 25:20, 47:1-5, Ζαχαρίας 9:3,5,6, Ιεζεκιήλ
25:15-17, Αμώς 1:6-8, Αβδιού εδ. 19, Σοφονίας 2:5-7).
Φοίνικες
Η χώρα των Φοινίκων
ήταν μια στενή λωρίδα στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου. Ανατολικά
συνόρευε με τα όρη του Λιβάνου, και νοτιοανατολικά με τους λόφους της
Γαλιλαίας. Το όνομά της Φοινίκη, είναι απόδοση στα ελληνικά του ονόματος
Χαναάν, αλλά δηλώνει το βόρειο παραλιακό τμήμα της χώρας. Οι Φοίνικες
ήταν απόγονοι του Χαμ, και σύμφωνα με τον Ηρόδοτο ήλθαν από τα παράλια
της Ερυθράς θάλασσας και εγκαταστάθηκαν στη Φοινίκη γύρω στο 2000 π.Χ..
Το όνομά τους προέρχεται από την ελληνική λέξη
"φοινός"
που σημαίνει
''κόκκινος
σαν αίμα'',
και πιθανόν να το πήραν ή από το κοκκινωπό ηλιοκαμένο δέρμα τους ή από
την κοκκινωπή βαφή που εξήγαγαν ή ακόμα και από τα φοινικόδεντρα που
αφθονούσαν στη Φοινίκη. Η Αγία Γραφή τη Φοινίκη την αποκαλεί γη Χαναάν,
και τους κατοίκους της Χαναναίους. Το ίδιο τους ονομάζει και η Καινή
Διαθήκη, π.χ.
"γυναίκα
Χαναναία"
(Ματθαίος 15:22) και
"γυναίκα
Συροφοίνισσα"
Μάρκος 7:26). Εμφανίζονται επίσης ως κάτοικοι της Τύρου, ή ακόμη ως
Σιδώνιοι (Α'
Βασιλέων 5:6, Ιεζεκιήλ 27:8).
Η γλώσσα των Φοινίκων
ήταν σημιτική με ιδιωματισμούς. Οι Φοίνικες ήταν αξιόλογος ναυτικός
λαός, και γύρω στα 1200 π.Χ. κυριάρχησαν με τα καράβια τους, στο
εμπόριο, σε ολόκληρη τη Μεσόγειο. Μάλιστα είχαν εγκαταστήσει αποικίες
τους σε παραθαλάσσιες πόλεις (Κύπρο, Κρήτη, Σικελία, Σαρδηνία, κ.α.),
για να διευκολύνουν τη μετακίνηση των εμπορευμάτων τους. Οι πόλεις Τύρος
(Ησαΐας 23:2,3, Ιεζεκιήλ 27:3,4,33), Σιδώνα, Βύβλος, Άραδος και Βηρυτός
ήταν ξακουστές εμπορικές πόλεις. Ο βασιλιάς Σολομώντας εισήγαγε ξύλα
κέδρινα. Για την κατασκευή του Ναού χρησιμοποιούντο ξυλουργοί και
χτίστες από τη Φοινίκη (Β'
Σαμουήλ
2:11, Α'
Βασιλέων 5:9,17,18).
Στην Καινή Διαθήκη η
Φοινίκη αναφέρεται στις Πράξεις 11:19, 15:3, 21:2.
Φρύγες
Λαός με ινδο-ευρωπαϊκή
γλώσσα, που κατοικούσε στο εσωτερικό της Μικράς Ασίας, στα δυτικά
κεντρικά. Τα όρια της ήταν, βόρεια η Βιθυνία, νότια η Λυκία και η
Πισιδία, ανατολικά η Καππαδοκία και δυτικά η Μυσία και η Λυδία.
Προέρχονταν από την περιοχή της Θράκης και εγκαταστάθηκαν στη Μικρά
Ασία, περί το 1200 π.Χ.. Χωριζόταν στη Μείζονα και την Ελάσσονα Φρυγία,
αργότερα οι ρωμαίοι τη χώρισαν σε τρεις επαρχίες. Ήταν εύφορη χώρα, με
ανεπτυγμένη την κτηνοτροφία. Οι σπουδαιότερες πόλεις της ήταν η
Λαοδίκεια, η Ιεράπολη, η Κολοσσαίς και η Αντιόχεια της Πισιδίας, την
οποία επισκέφθηκε ο απ. Παύλος και κήρυξε στη συναγωγή (Πράξεις 13:14).
Στη Φρυγία ο απ. Παύλος πήγε και άλλες φορές προκειμένου να στηρίξει και
να ενθαρρύνει τους πιστούς (Πράξεις 2:10, 16:6, 18:23).
Αναφέρεται επίσης ότι
μεταξύ των παρόντων που άκουσαν το κήρυγμα των αποστόλων την ημέρα της
Πεντηκοστής ήταν και Φρύγες (Πράξεις 2:10).
|
