Ο πρωτότοκος γιος του Ιακώβ από τη Λεία (Γένεση 29:32,35:23), του οποίου το όνομα είναι σχετικό με τα λόγια της Λείας "είδε ο Κύριος την ταπείνωσή μου". Γεννήθηκε στην Παδάν-αράμ (Γένεση 29:32). Τίποτε δεν είναι γνωστό για την νεανική του ηλικία εκτός του ότι έφερε μανδραγόρες στη μητέρας του (Γένεση 30:14). Ο Ρουβήν αν και είχε καλό χαρακτήρα, αμαύρωσε η πράξη του να έχει σχέσεις με τη Βαλλά, παλλακίδα του πατέρα του και θεραπαινίδα της Ραχήλ (Γένεση 35:22). Για την πράξη του αυτή έχασε τα πρωτοτόκια, τα οποία ο Ιακώβ τα έδωσε στον Ιούδα, τη δε μερίδα κληρονομιάς έδωσε στους γιους του Ιωσήφ (Γένεση 35:22, 49:3,4,8,10, Α' Χρονικών 5:1,2).

Όταν τα αδέρφια του θέλησαν να σκοτώσουν τον Ιωσήφ στη Δωθάν, ο Ρουβήν επενέβη και τους απέτρεψε, ρίχνοντας τον σε λάκκο. Όταν ο Ρουβήν έφυγε ο Ιωσήφ πουλήθηκε στους Μαδιανίτες, και επιστρέφοντας δεν τον βρήκε, γεγονός που τον έκανε να λυπηθεί (Γένεση 37:21,22,29). Αργότερα ο Ρουβήν συνόδευσε τα αδέρφια του στην Αίγυπτο για να βρουν τροφή και εκεί δέχθηκε μαζί τους την αυστηρή συμπεριφορά του Ιωσήφ, σαν τιμωρία για το κακό που του είχαν κάνει (Γένεση 42:22). Όταν επέστρεψε στον πατέρα του για να μεταφέρει το μήνυμα του Ιωσήφ, ο Ιακώβ του εμπιστεύτηκε το Βενιαμίν για να τον φέρει στην Αίγυπτο, αφήνοντας ως εγγύηση για την ασφαλή επιστροφή του μικρού του αδερφού, τους δύο γιους του (Γένεση 42:37). Όταν ο Ιακώβ πήγε στην Αίγυπτο να συναντήσει τον Ιωσήφ, ο Ρουβήν είχε τέσσερις γιους, τους Ανώχ (Χανώχ), Φαλλού, Εσρών (Χεσρών) και Χαρμί (Γένεση 46:9).