[το όνομά του σημαίνει "αυτός που τιμά το Θεό" ή "αυτός που τιμάται από το Θεό"]

Πιστός συνεργάτης και στενός φίλος του απ. Παύλου (Α' Τιμοθέου 1:2, Β' Τιμοθέου 1:2-4, 4:20, Φιλιππησίους 2:20,22). Γεννήθηκε στα Λύστρα ή τη Δέρβη της Λυκαονίας, επικρατέστερα όμως είναι τα Λύστρα (Πράξεις 16:1). Ο πατέρας του ήταν "εθνικός", Έλληνας στη καταγωγή, το όνομά του όμως δε μας είναι γνωστό (Πράξεις 16:1,3). Η μητέρα του Ευνίκη που ήταν Ιουδαία είχε γίνει χριστιανή (Πράξεις 16:1, Β' Τιμοθέου 1:5). Από πολύ μικρή ηλικία γνώρισε τα "ιερά γράμματα" από την μητέρα του και τη γιαγιά του Λωίδα (Β' Τιμοθέου 3:15). Από τα παραπάνω μπορούμε να υποθέσουμε πως ο πατέρας του είτε είχε πεθάνει σε νεαρή ηλικία, είτε είχε απομακρυνθεί από την οικογένεια του, γι αυτό και την ανατροφή του Τιμόθεου την είχαν αναλάβει η μητέρα του και η γιαγιά του. Παρόλο που ήταν νεαρός στην ηλικία και ασθενής, χαρακτηρίζεται για την αληθινή πίστη και την πλήρη αφοσίωσή του στο Θεό, δουλεύοντας σκληρά και έντονα στο έργο της διακονίας του ευαγγελίου. Γι αυτό και η εκτίμηση του Παύλου στο πρόσωπό του ήταν μεγάλη (Φιλιππησίους 2:19-22). Η δε συνεργασία τους κράτησε μέχρι τέλος (Β' Τιμοθέου 4:9,21).

Ο Παύλος επισκέφτηκε την οικογένεια του Τιμόθεου κατά το πρώτο ιεραποστολικό του ταξίδι τη Λυκαονία το 44 μ.Χ., ευαγγελίζοντας πρώτα τη γιαγιά του, έπειτα τη μητέρα του και τέλος τον Τιμόθεο. Αποτέλεσμα ήταν να πιστέψουν και οι τρεις στο Χριστό (Β' Τιμοθέου 1:5, 3:15). Ο Τιμόθεος συνόδευσε τον Παύλο κατά το δεύτερο ιεραποστολικό του ταξίδι, σε αντικατάσταση του Μάρκου, αφού πρώτα του έκανε περιτομή (Πράξεις 16:3). Η αφιέρωσή του στο έργο του Θεού, έγινε με χειροτονία (Α' Τιμοθέου 4:14, Β' Τιμοθέου 1:6). Συνόδευσε τους αποστόλους στη Νεάπολη, τους Φιλίππους και τη Βέροια. Εκεί έμεινε με το Σίλα για να στηρίξει τους νέους πιστούς και αργότερα συναντήθηκε με τον Παύλο στην Αθήνα (Πράξεις 17:10-15). Στάλθηκε ξανά στη Θεσσαλονίκη για να βοηθήσει και να ενθαρρύνει τους χριστιανούς της εκεί εκκλησίας, οι οποίοι περνούσαν διωγμούς (Α' Θεσσαλονικείς 3:1-3). Μαζί με το Σίλα συνάντησε ξανά τον Παύλο στην Κόρινθο (Πράξεις 18:1,5), όπου και συνεργάστηκαν στο έργο. Όταν ο Παύλος βρέθηκε στην Έφεσο κατά το τρίτο ιεραποστολικό του ταξίδι ο Τιμόθεος ήταν μαζί του (Α' Κορινθίους 4:17). Από εκεί στάλθηκε πάλι στη Μακεδονία, μαζί με τον Έραστο (Πράξεις 19:21,22) και την Κόρινθο (Α' Κορινθίους 4:17). Αργότερα φθάνοντας ο Παύλος στη Μακεδονία τον ξανασυνάντησε (Β' Κορινθίους 1:1) και από εκεί τον συνόδευσε στην Κόρινθο, όπου ο Παύλος έγραψε την επιστολή προς Ρωμαίους (Ρωμαίους 16:21), Έπειτα επέστρεψε μαζί του στη Μακεδονία (Πράξεις 20:3,4), και κατόπιν στην Τρωάδα όπου τον περίμενε μαζί με άλλους διακόνους του ευαγγελίου (Πράξεις 20:5).

Κατά την πρώτη φυλάκιση του Παύλου ήταν μαζί του (Φιλιππησίους 1:1, 2:19, Κολοσσαείς 1:1, Φιλήμωνα εδ. 1). Ο Παύλος περιμένοντας στην αποφυλάκισή του έγραψε στους Φιλιππησίους ότι θα τους έστελνε τον Τιμόθεο (Φιλιππησίους 2:19). Αργότερα βρίσκουμε τον Τιμόθεο στην Έφεσο μαζί με τον Παύλο (Α' Τιμοθέου 1:3). Στη διακονία του εκεί έλαβε και τις δύο επιστολές του Παύλου. Επίσης φέρεται ως συναποστολέας μαζί με τον Παύλο των επιστολών Α' και Β' Θεσσαλονικείς, Β' Κορινθίους, Φιλιππησίους, Κολοσσαείς και Φιλήμωνα.

Για τη διακονία του ευαγγελίου ο Τιμόθεος φυλακίστηκε (Εβραίους 13:23). Σύμφωνα με την παράδοση πέθανε με μαρτυρικό θάνατο επί αυτοκράτορα Δομιτιανού, το 96 μ.Χ. Επίσης κατά την παράδοση ο Τιμόθεος μετά το θάνατο του Παύλου διακόνησε την εκκλησία της Εφέσου, οπότε εάν ισχύει αυτό, θα πρέπει να είχε συνεργαστεί και με τον απόστολο Ιωάννη.

Η Ορθόδοξη εκκλησία τιμά την μνήμη της στις 22 Ιανουαρίου.

[ διάβασε για την Α' επιστολή προς Τιμόθεον και τη Β' επιστολή προς Τιμόθεον]