Ένας από τους δώδεκα μαθητές του Ιησού

Ήταν γιος του Ζεβεδαίου (Ματθαίος 4:21), αδερφός του Ιακώβου. Μητέρα του φαίνεται να είναι η Σαλώμη (Ματθαίος 27:56, Μάρκος 15:40) ή οποία όπως προκύπτει από τον συνδυασμό των εδαφίων αυτών με το Ιωάννης 19:25, φαίνεται να ήταν αδερφή της μητέρας του Ιησού. Συνεπώς πρέπει να ήταν πρώτος ξάδερφος του Ιησού.

Ήταν ψαράς στο επάγγελμα και επιχειρηματίας καθώς αναφέρεται ότι είχε πλοία και μισθωτούς (Μάρκος 1:19-20), μαζί με τον αδερφό του Ιάκωβο και τον πατέρα του. Εκτός από την επιχείρησή του στην Καπερναούμ, είχε και σπίτι στην Ιερουσαλήμ (Ιωάννης 19:27). Το γεγονός ότι η μητέρα του ήταν από τις γυναίκες που υπηρετούσαν τον Κύριο "με τα υπάρχοντά τους" (Λουκάς 8:3, Μάρκος 15:40) και αγόρασε αρώματα για να αλείψει το σώμα του Ιησού (Μάρκος 16:1), δείχνει την οικονομική άνεση που είχαν σαν οικογένεια. Επιπλέον πρέπει να κατείχε υψηλή κοινωνική θέση, καθώς ήταν γνωστός του αρχιερέα Καϊάφα, και έτσι μπόρεσε να πάρει άδεια και να μπει μαζί με τον Πέτρο στο συνέδριο όπου δικαζόταν ο Ιησούς (Ιωάννης 18:15,16).

Ήταν μαθητής του Ιωάννη του Βαπτιστή (Ιωάννης 1:35,40) και ένας από τους πρώτους μαθητές του Ιησού (1:35-51). Του έδωσε μάλιστα και το χαρακτηρισμό "υιός βροντής" (Μάρκος 3:17). Ήταν ένας από τους τρεις που αποτελούσαν το στενότερο κύκλο των μαθητών του Ιησού, μαζί με τον Ιάκωβο και τον Πέτρο (Μάρκος 5:37, 14:33). Ο ίδιος στο ευαγγέλιο του αναφέρει πέντε φορές πως ήταν ο "μαθητής τον οποίο αγαπούσε ο Ιησούς" (Ιωάννης 13:23, 19:26, 20:2, 21:7,20). Μαζί με τον Πέτρο αναγνωρίσθηκαν σαν επικεφαλής των δώδεκα, και βρίσκονταν σχεδόν πάντα μαζί (Πράξεις 3:1,11, 4:13, 8:14).

Υπήρξε αυτόπτης μάρτυρας της θεραπείας της πεθεράς του Πέτρου (Μάρκος 1:29-31), της εκλογής των δώδεκα αποστόλων (Μάρκος 3:17), της θεραπείας της κόρης του αρχισυναγωγού Ιάειρου (Μάρκος 5:23-37), της Μεταμόρφωσης του Κυρίου (Ματθαίος 17:1, Λουκάς 9:28). Ήταν επίσης μαζί με τον Ιησού, στην αγωνία Του, στη Γεσθημανή (Ματθαίος 26:37, Μάρκος 14:33), στάλθηκε με τον Πέτρο για να ετοιμάσουν τα του Πάσχα (Λουκάς 28:8), και την ώρα του τελευταίου Δείπνου, έπεσε στο στήθος του Ιησού και τον ρώτησε ποιος ήταν αυτός που θα Τον πρόδιδε (Ιωάννης 13:25). Όταν συνέλαβαν τον Ιησού, ο Ιωάννης όπως και οι άλλοι μαθητές τον εγκατέλειψαν (Ματθαίος 26:56), αργότερα όμως ξαναβρήκε το θάρρος του και παρευρέθηκε στη δίκη του Ιησού (Ιωάννης 18:16). Βρισκόταν την ώρα της σταύρωσης, όταν ο Ιησούς ζήτησε να αναλάβει τη φροντίδα της μητέρας Του (Ιωάννης 19:26). Πρώτος έτρεξε στο τάφο για να διαπιστώσει την Ανάσταση του Ιησού (Ιωάννης 20:2-4), ενώ κατά την εμφάνιση του Ιησού στη θάλασσα της Τιβεριάδας, πρώτος αναγνώρισε το Διδάσκαλό του (Ιωάννης 21:1-7).

Μετά την ανάληψη του Κυρίου, έμεινε στην Ιερουσαλήμ και στήριξε την εκκλησία (Γαλάτας 2:9). Το 95 μ.Χ. εξορίστηκε από το Δομητιανό στην Πάτμο, όπου έγραψε το βιβλίο της Αποκάλυψης. Επίσης έγγραψε και άλλα τέσσερα βιβλία της Κ.Δ. το ευαγγέλιο, και τρεις επιστολές (πρώτη, δεύτερη και τρίτη). Πέθανε περίπου το 100 μ.Χ. Σύμφωνα με την παράδοση τα τελευταία χρόνια της ζωής του τα έζησε στην Έφεσο.