Η χριστιανική άποψη σε θέματα γάμου

- Εισαγωγή

- Η θέση του άντρα μέσα στην οικογένεια

- Η θέση της γυναίκας μέσα στην οικογένεια

- Συνεργασία για κοινή πορεία

[του Dr. Ανανία Καβάκα, Νευρολόγου-Ψυχιάτρου]

Δεν είναι δύσκολο να συνδεθούν δύο άτομα συναισθηματικά, είναι όμως πολύ δύσκολο να διατηρηθεί αυτό για πολύ καιρό χωρίς  να δημιουργηθούν σοβαρές προστριβές και συγκρούσεις μεταξύ τους. Η ζωή ενός ζευγαριού μοιάζει με την πορεία δύο ανθρώπων στον ίδιο δρόμο, με τον ίδιο βασικό σκοπό, αλλά με σύγχρονη αλληλοϊκανοποίηση δικαιολογημένων ατομικών απαιτήσεων και εκπλήρωση δευτερεύουσας σημασία σκοπών και προσωπικών επιδιώξεων του καθενός απ’ αυτούς.

Για να γίνει όμως αυτό θα πρέπει να υπάρχει συνεχώς αρμονική συνεργασία μεταξύ τους. Τι όμως, ακριβώς σημαίνει συνεργασία; Συνεργασία για ένα ζευγάρι σημαίνει ότι ο άντρας και η γυναίκα προσφέρουν τα ταλέντα και τις ικανότητές τους για την επιδίωξη ενός κοινού σκοπού. Χρησιμοποιούν τις γνώσεις τους, τα φυσικά χαρίσματά τους και όλες τις δυνάμεις τους για να πετύχουν κάτι που μόνος του ο καθένας τους δεν θα μπορούσε εύκολα να το πετύχει. Συνεργασία στην ανατροφή των παιδιών, συνεργασία στη ρύθμιση των υποθέσεων και στη λύση των προβλημάτων της οικογένειας, συνεργασία στην οικονομική διαχείριση και στήριξη του σπιτιού, συνεργασία στον προγραμματισμό, συνεργασία στις κοινωνικές τους σχέσεις κι επαφές, συνεργασία εξωτερικής απειλής και τόσα άλλα.

Για να μπορέσει όμως να γίνει κατορθωτή μια καλή συνεργασία, θα πρέπει να είναι ξεκαθαρισμένος ο ρόλος του καθενός μέσα στην οικογένεια. Άλλος ο ρόλος του άντρα και άλλος ο ρόλος της γυναίκας. Αν αντιστραφούν οι όροι, τα πράγματα δεν θα πάνε καλά.

Αν η κοπέλα σκέφτεται, κάποτε μάλιστα πριν ακόμα παντρευτεί, το πώς θα βάλει σ’ εφαρμογή το σχέδιό της ν’ απομακρύνει τον άντρα της απ’ τους δικούς του, στηρίζει σε λανθασμένη βάση την οικογένειά της.

Όταν, σ’ άλλες περιπτώσεις, η γυναίκα προσπαθεί και τελικά κατορθώνει να πάρει το χαλινάρι του σπιτιού στο χέρι της, όσο κι αν καμαρώνει ότι ο άντρας της κάνει ότι εκείνη του προτείνει, κάνει μεγάλο λάθος.

Όταν από την άλλη πλευρά, ο άντρας, επειδή έτσι τον βολεύει καλύτερα, παραμελεί να σταθεί εκεί που πρέπει, αδιαφορεί για τις υποχρεώσεις και τις ευθύνες του στη δουλειά και στο σπίτι, ας μην αυταπατάται. Οι συνέπειες δεν θ’ αργήσουν να εμφανιστούν.

Ο καθένας μέσα στην οικογένεια θα πρέπει να ξέρει ποια είναι η θέση του μέσα σ’ αυτήν. Η Αγία Γραφή έχει πολύ καλά καθορίσει το ρόλο του άντρα και της γυναίκας μέσα στην οικογένεια.

[]

[ ] Η θέση του άντρα μέσα στην οικογένεια

"Οι άντρες να αγαπάτε τις γυναίκας σας καθώς και ο Χριστός αγάπησε την Εκκλησία" (Εφεσίους 5:25)

Αλλά πως ο Χριστός αγάπησε την εκκλησία; Ο Χριστός για την εκκλησία Του παραιτήθηκε από δικαιώματα και εξουσίες που είχε, καθώς και από τη δόξα που Τον περιέβαλε, ταπείνωσε τον εαυτό του και πήρε μορφή δούλου, υπηρέτησε με αυτοθυσία και τέλος, θυσιάστηκε για την εκκλησία Του. Κι ακόμα και τώρα φροντίζει για τους δικούς Του, τους προστατεύει και τους αγιάζει για να τους φέρει τέλειους στη δόξα Του.

Τέτοια αγάπη θα πρέπει να δείχνουν οι άντρες στις γυναίκες τους. Αγάπη  με ταπεινή καρδιά και όχι εγωκεντρική γιατί τότε δεν είναι αγάπη. Είναι συμφέρον του άντρα. Αγάπη που υπηρετεί, που κοπιάζει, που μοχθεί, που φτάνει στο σημείο να θυσιαστεί για το καλό της γυναίκας του. Που αγωνίζεται για να δημιουργήσει μια άνετη ζωή για την οικογένειά του και μια ευλογημένη πνευματική ατμόσφαιρα στο σπίτι του. Αγάπη που εκδηλώνεται με στοργή, φροντίδα και προστασία της γυναίκας του. Όταν αγαπάς κάποιον, φροντίζεις να μην τον στεναχωρείς και να μην τον πικραίνεις. Όταν αληθινά αγαπάς κάποιον, δεν μπορείς συγχρόνως να τον τυραννάς. Οι άντρες οφείλουν ν’ αγαπούν τόσο πολύ τις γυναίκες τους όσο πολύ αγαπούν τον ίδιο τους το σώμα. Πρέπει μ’ άλλα λόγια, ο άντρας να θεωρεί τη γυναίκα του σαν ένα κομμάτι του εαυτού του και να φροντίζει γι’ αυτήν όπως φροντίζει για τον ίδιο του τον εαυτό.

Η θέση, τέλος, του άντρα σαν «κεφαλή της γυναίκας του», είναι θέση ευθύνης για την προστασία και ευημερία της. Δεν σημαίνει κυριαρχία, αλλά ηγεσία. Δεν είναι θέση εξουσίας, όπως την αντιλαμβάνονται  μερικοί, αλλά καθοδήγησης της γυναίκας και των παιδιών του. Ο άντρας έχει την ευθύνη να σκεφτεί και με τη βοήθεια της γυναίκας του να προγραμματίσει και ν’ αποφασίσει αναλαμβάνοντας τις ευθύνες για τις συνέπειες. Είναι υποχρεωμένος ακόμα, ν’ αξιολογεί σωστά τα δεδομένα και να προσπαθεί να προβλέψει τις μελλοντικές εξελίξεις. Σαν τον πλοίαρχο που κατευθύνει το καράβι του, ο άντρας έχει την ευθύνη να καθοδηγεί σωστή τη γυναίκα του και τα παιδιά του. Από την πτώση και μετά, ο άντρας είναι υποχρεωμένος να εργάζεται σκληρά για να μπορεί ν’ αποκομίζει από την καταραμένη γη τ’ αγαθά που χρειάζεται η οικογένειά του. Σε όλη αυτή την προσπάθεια, η γυναίκα του πρέπει να σταθεί βοηθός του σε στενή και αρμονική συνεργασία μαζί του. Ο ρόλος λοιπόν του άντρα είναι να περιβάλλει με αληθινή αγάπη τη γυναίκα του και να φροντίζει για την όσο το δυνατόν καλύτερη διαβίωσή της. Ο απ. Παύλος γράφει: "Kι αν κάποιος δε φροντίζει για τους δικούς του, και μάλιστα για τα μέλη της οικογένειάς του, σημαίνει πως αυτός απαρνήθηκε την πίστη και είναι χειρότερος κι από έναν άπιστο" (Α΄ Τιμόθεο 5:8).

[]

[ ] Η θέση της γυναίκας μέσα στην οικογένεια

"Οι γυναίκες να υποτάσσεσθε στους άνδρες σας όπως εις τον Κύριο" (Εφεσίους 5:22)

Ο ρόλος της γυναίκας μέσα στην οικογένεια είναι ρόλος υποταγής στον άντρα της που με την αγάπη του την καλύπτει, την προστατεύει, την φροντίζει και αγωνίζεται καθημερινά για να τροφοδοτεί το σπίτι με τα απαραίτητα αγαθά για μια άνετη υλική ζωή σ’ ένα ευχάριστο περιβάλλον.

Ο άντρας της, είναι γι’ αυτήν ότι το κεφάλι για το σώμα. Εκείνο κατευθύνει ενώ το σώμα υπακούοντας στην κατευθυντήρια γραμμή και στις εντολές που φτάνουν από το κεφάλι, εκπληρεί το ρόλο του. Με τη στενή και αρμονική συνεργασία του όλα τα προβλήματα λύνονται και όλες οι υποθέσεις φτάνουν σε αίσιο τέλος. Αν οι όροι αυτοί αλλάξουν και διαταραχτεί τα πράγματα δε θα πάνε καλά.

Αν στην περίπτωση του ανθρώπινου οργανισμού η καρδιά αρχίσει να λειτουργεί πιο γρήγορα από τον κανονικό ρυθμό, επεμβαίνει το κεντρικό νευρικό σύστημα και μ’ έναν αυτόνομο μηχανισμό του ξαναφέρνει την καρδιά στο φυσιολογικό ρυθμό λειτουργίας της. Κι αυτό γίνεται για το καλό όχι μόνο του εγκεφάλου αλλά και της ίδιας της καρδιάς. Γιατί αν η καρδιά αρνηθεί να υπακούσει  και αυτοματοποιηθεί, θα κάνει ζημιά όχι μόνο στον εγκέφαλο που θα διαταραχτεί η κυκλοφορία του αίματος μέσα του και φυσικά και ο μεταβολισμός του, αλλά και στον ίδιο τον εαυτό του.

Η θέση λοιπόν της γυναίκας είναι θέση υποταγής στον άντρα της. Υποταγής όμως όχι αναγκαστικής, αλλά εκούσιας. Υποταγή όχι με βαριά καρδιά αλλά με προθυμίας. Υποταγή από αγάπη στον άντρα της. Υποταγή μ’ ευχαρίστηση. "Χαίρομαι ω Θεέ να εκτελώ το θέλημά σου" λέει ο Δαβίδ σ’ ένα ψαλμό του (Ψαλμός 40:8).

Όπως ο κάθε χριστιανός καλείται με χαρά να υποταχτεί και να εκτελέσει το θέλημα του Θεού στη ζωή του, έτσι και η γυναίκα οφείλει με χαρά να υπακούει και να εκτελεί το θέλημα του άντρα της. Όπως εκείνος από αγάπη αγωνίζεται γι’ αυτήν, έτσι κι εκείνη οφείλει να υποταχτεί με αγάπη και αφοσίωση σ’ αυτόν.

Ο ρόλος, ακόμα, της γυναίκας είναι "βοηθός όμοιος" με τον άντρα της. Ο Θεός τη δημιούργησε σαν ένα απαραίτητο συμπλήρωμα του άντρα. Βοηθός σημαίνει στενός συνεργάτης. Ο άντρας της είναι αρχηγός της που έχει και την ευθύνη να παίρνει, με τη βοήθειά της, τις αποφάσεις. Εκείνη δίπλα του του συμπαραστέκεται πιστά και με την πολύτιμη προσφορά της οι αποφάσεις παίρνουν σάρκα και οστά. Ο ρόλος της είναι το ίδιο αξιόλογος όσο και του άντρα της, μόνο που είναι διαφορετικός. Εκείνος έχει την ευθύνη ν’ αποφασίζει και να κατευθύνει, όχι εκείνη.

Ο Θεός, όπως είπαμε, δημιούργησε τη γυναίκα βοηθό όμοια με την άντρα. Εκείνη, η πρώτη γυναίκα, ξεχνώντας το ρόλο της, προχώρησε σε κάτι που δεν ήταν δική της αρμοδιότητα. Εκείνη ήταν βοηθός, ο άντρας της έπρεπε ν’ αποφασίζει. Εκείνη, όμως, χωρίς να σκεφτεί να τον συμβουλευτεί, μια που στο κάτω κάτω ήταν και μεγαλύτερός της, πήρε την απόφαση να δοκιμάσει από τον απαγορευμένο καρπό. Σαν αποτέλεσμα, ήρθε η πτώση. Για να μην επαναληφθεί αυτό στο μέλλον, ο Θεός περιόρισε τις εξουσίες της. Ενώ πριν από την πτώση είχε πει ότι η γυναίκα θα είναι "βοηθός όμοιος" με τον άντρα, μετά είπε: "Προς τον άντρα σου θέλει είσθαι η επιθυμία σου και αυτός θέλει σε εξουσιάζει" (Γένεση 3:15).

Το τελευταίο δεν ακούγεται συχνά σήμερα. Για να το λέει όμως ο αδιάψευστος Λόγος του Θεού, έτσι πρέπει να είναι. Θα είσαι, όχι μόνο σαν βοηθός στον άντρα σου, αλλά θα αποβλέπεις σ’ αυτόν κι αυτός θα σε εξουσιάζει.

Όσο κι αν αυτό δεν ακούγεται ευχάριστα από ορισμένες γυναίκες σήμερα, είναι μια πραγματικότητα. Όλη η προσοχή της,  όλο της το είναι, και όλες της οι προσπάθειες, θα πρέπει ν’ αποβλέπουν στον άντρα της, εφόσον, φυσικά, αυτός ακολουθεί το δρόμο του Θεού. Η θέση της είναι θέση υποταγής και προσκόλλησης στον άντρα της που με αγάπη τη φροντίζει και την καθοδηγεί.

Όταν η γυναίκα συνειδητοποιήσει το ρόλο της και αποφασίσει να τον ακολουθήσει, οι κίνδυνοι να παρακούσει, να μην υπακούσει στη φωνή του Θεού ή να παρασυρθεί, εκμηδενίζονται. Η γυναίκα, τέλος, που πλησιάζει στο γάμο με ξεκαθαρισμένο μέσα της ρόλο υποταγής και βοηθού, θα μπορέσει αργότερα να προσφέρει υποστηρικτική καθοδήγηση στον άντρα της, όταν αυτός τη χρειαστεί.

[]

[ ] Συνεργασία για κοινή πορεία

Από τη στιγμή που στο μυαλό του άντρα και της γυναίκας έχει ξεκαθαριστεί ο ρόλος του καθενός μέσα στην οικογένεια, χρειάζεται συνεχώς μια καλή συνεργασία για να μπορέσουν να τον εκπληρώσουν. Γιατί η οικογένεια εκπληρεί το σκοπό της και βαδίζει με ασφάλεια μόνο όταν τηρούνται οι όροι. Έτσι μόνο θα μπορέσουν να πορευτούν στον ίδιο δρόμο και να πετύχουν το σκοπό που έχουν βάλει για την οικογένειά τους.

Για να μπορέσουν, λοιπόν, δύο άτομα να ζήσουν σαν οικογένεια αρμονικά, θα πρέπει να μην ξεχνούν το ρόλο που οφείλουν να διαδραματίσουν. Θα πρέπει, ακόμα, να είναι έτοιμοι να εγκαταλείψουν κάποια προσωπική ο καθένας τους φιλοδοξία ή επιθυμία, και ν’ αφιερώσουν όλες τους τις δυνάμεις για ένα κοινό σκοπό. Οι δύο, με την ένωση τους παύουν να είναι δύο. Αυτό πρέπει να το χωνέψουν καλά όλοι οι άντρες και οι γυναίκες. Από τη στιγμή του γάμου τους αποτελούν μια ενότητα σκοπών και επιδιώξεων. Όχι το δικό μου και το δικό σου, όχι τι θέλω εγώ ή τι αρέσει σε μένα, αλλά τι πρέπει να γίνει για την οικογένειά μας. Στενή και αρμονική συνεργασία δεν μπορεί να νοηθεί αν δεν υπάρχει αμοιβαία διάθεση για θυσία. Εξάλλου πως μπορεί κάποιος να ισχυριστεί ότι αγαπάει κάποιον άλλο όταν δεν είναι πρόθυμος να θυσιάσει κάτι γι’ αυτόν;

Πάντως όσο περισσότερο αγαπάει ο άντρας και όσο περισσότερο υποτάσσεται η γυναίκα του σ’ αυτόν, τόσο περισσότερο δένονται μεταξύ τους και μπορούν να προχωρούν σε στενή συνεργασία και αρμονική συμβίωση.

(το παραπάνω άρθρο είναι απόσπασμα από το βιβλίο "Ευτυχισμένος γάμος")