Η χριστιανική θέση στο θέμα της οικολογίας

- Καταστρέφοντας τη γη μας: Μέχρι πότε;

- Η Αγία Γραφή και η θέση του Χριστιανού

Καταστρέφοντας τη γη μας: Μέχρι πότε;

Και να σκεφτεί κανείς ότι η γη είναι το σπίτι μας! Ένα σπίτι με πολλούς ενοίκους. Ένα σπίτι που σχεδόν ανήκει σε όλους και που σχεδόν κανένας δεν το αισθάνεται δικό του. Συμβαίνει τις περισσότερες φορές στις ομαδικές συμβιώσεις... Μέσα στο πλήθος όλοι ρυπαίνουμε έχοντας την ψευδαίσθηση ότι επειδή είμαστε πολλοί, δεν είναι δικό μας σπίτι.

Δικαιολογημένος λοιπόν ο όρος "Οικολογία". "Λόγος" για τον "οίκο" μας, τη γη. Μόνο που τώρα πια ο όρος πήρε δραματικές διαστάσεις. Αντί να μιλά για τη λειτουργία του "οίκου", για τρόπους ανάπτυξης, για το πώς μας φιλοξενεί όλους, μιλά κυρίως για την καταστροφή του. Από τα κεραμίδια μέχρι τα θεμέλια, από τους πιο απλούς μηχανισμούς μέχρι τους πιο πολύπλοκους. Μήπως είναι υπερβολή; Δυστυχώς όχι. Η γη καταστρέφεται από τα ανώτατα σημεία της ατμόσφαιρας (τρύπα όζοντος) μέχρι τα υπόγεια νερά, από τη θάλασσα μέχρι τα πιο πολύπλοκα οικοσυστήματα που ρυθμίζουν τις εποχές και τη ζωή.

Παλαιότερα, με μια φιλοσοφική διάθεση ρωτούσαμε "Γιατί;" "Γιατί άραγε καταστρέφουμε τη γη;" Σήμερα, καθώς τα προβλήματα μας πνίγουν, ο στοχασμός -φαίνεται- είναι σε δεύτερη μοίρα. Ορθά η ερώτηση έχει αλλάξει. "Μέχρι πότε;" Οι ερωτήσεις βέβαια δεν είναι ανεξάρτητες.

Το "γιατί" και το "μέχρι πότε" έχουν τη ίδια απάντηση! Ο Καντ ρώτησε κάποτε για τον άνθρωπο: "από που προέρχεται, που πορεύεται, τι πρέπει να κάνει"! Αλλά και τα έργα του ανθρώπου αναλύονται με αυτές τις τρεις ερωτήσεις: Από πού προέρχονται, που πορεύονται, που θα καταλήξουν, τι πρέπει να κάνουμε. Και οι τρεις ερωτήσεις, αν απαντηθούν, θα προσδιορίσουν το "μέχρι πότε" θα καταστρέφουμε τη γη. Αν δεν εκλείψουν τα αίτια, αν δεν διαπιστωθεί ορθολογικά η σημερινή κατάσταση, τότε η καταστροφή δεν θα σταματήσει.

Για τα προβλήματα της γης μας δεν θα ήταν σκόπιμα να αναφερθούμε σε λεπτομέρειες. Εξάλλου είναι όλα τόσο χιλιοειπωμένα, που αρχίζουν πια να μην μας αγγίζουν. Ένα όμως είναι βέβαιο. Όλα οφείλονται στην παρέμβαση του ανθρώπου. Όχι την απλά, περιστασιακά λανθασμένη, αλλά τη συστηματική, με γνώση όλων των συνεπειών. Γιατί όμως;

Ο άνθρωπος πάντοτε ήθελε να εκτελεί την επιθυμία του, αυτό που του άρεσε, αυτό που τον βόλευε. Η πλεονεξία, η φιλαργυρία, η λατρεία για τη άνεση και την προβολή είναι οι μόνιμες επαναλαμβανόμενες αιτίες στο "γιατί συμπεριφέρεται έτσι;"

Εδώ και χιλιάδες χρόνια έχει δώσει μεγάλη σημασία στο "έχειν" και όχι στο "είναι". Μόνο που τώρα φθάσαμε σε ένα οριακό σημείο. Εκείνοι που "έχουν", θέλουν και τη δυνατότητα να τα διατηρήσουν, αλλά και να τα αυξήσουν.

Το "φαινόμενο θερμοκηπίου" λόγου χάρη, που σαν αποτέλεσμα έχει την αύξηση της μέσης θερμοκρασίας της γης, προέρχεται από υπερβολική ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα. Μια βλάβη που μάλλον τώρα πια δεν είναι αναστρέψιμη. Πως βρέθηκε εκεί; Από τις υπερβολικές ανάγκες του ανθρώπου για ενέργεια. Ποιοι όμως είναι διατεθειμένοι να χάσουν την άνεσή τους, την υπερκατανάλωση των αγαθών τους; Σήμερα τα όρια του επιτρεπτού και του μη επιτρεπτού έχουν θαμπώσει επικίνδυνα.

Ο Ντοστογιέφσκι λέει: "Αν δεν υπάρχει Θεός, όλα επιτρέπονται". Είναι πραγματικά η απάντηση σε κάθε κατάργηση κανόνα. Σήμερα όλα επιτρέπονται γιατί οι άνθρωποι διέγραψαν τους κανόνες που ο Θεός είχε βάλει στη ζωή τους. Η οικολογική καταστροφή οφείλεται σ' αυτό ακριβώς. Στην αχαλίνωτη πραγματοποίηση των επιθυμιών μας. Οφείλεται στην βαθιά ηθική διαφθορά του ανθρώπου που πληρώνει έτσι την αποστασία του από το Θεό.

Πίστευαν κάποτε ότι η υπόθεση "Θεός" αποτελεί ένα μέρος της ζωής. Το θρησκευτικό μέρος. Μαθαίναμε ότι ο άνθρωπος απλά θρησκεύεται. Κανένας δε φανταζόταν ότι οι διαταραγμένες σχέσεις μας με το Θεό θα είχαν τέτοιες συνέπειες. "Παρέδωσε αυτούς στις επιθυμίες τους".

Η γη θα καταστρέφεται μέχρι να γνωρίσουν οι άνθρωποι ότι το σπίτι τους έχει ιδιοκτήτη. Μέχρις ότου σηκώσουν τα μάτια τους ψηλά και ζητήσουν βοήθεια "άνωθεν". Μέχρις ότου αναγνωρίσουν ότι απέτυχαν στη διαχείριση αυτών που τους παραχωρήθηκαν και επιστρέψουν πίσω, σαν τον άσωτο γιο.

Το ερώτημα είναι: μπορεί να το κάνει η ανθρωπότητα; Ας μην το συζητήσουμε.

Όμως μπορείς επιστρέψεις εσύ. Πολλοί γύρισαν πίσω, εκεί απ' όπου όλοι ξεκινήσαμε, στον Θεό, και μάθανε ότι όλα δεν επιτρέπονται. Έτσι άλλαξε η ζωή τους, έγιναν άλλοι άνθρωποι, που όχι μόνο δεν ρυπαίνουν τον πνευματικό μας βίο αλλά και σκορπίζουν παντού "το άρωμα του Χριστού".

Θα το κάνεις; Η επιλογή δική σου!

[]

Η Αγία Γραφή και η θέση του Χριστιανού

Ποια θέση πρέπει όμως να παίρνει ο Χριστιανός σε τέτοιου είδους προβλήματα όπως η καταστροφή του οικολογικού συστήματος;

Πρώτα από όλα πρέπει να ξεκινήσουμε με το βασικό ερώτημα: Σε ποιόν ανήκει η γη; Ανοίγοντας το βιβλίο των Ψαλμών διαβάζουμε: "Του Κυρίου είναι η γη και το πλήρωμα αυτής" (24:1). Ο Θεός είναι ο δημιουργός και σε Αυτόν ανήκει η γη. Μάλιστα στις πρώτες σελίδες του βιβλίου της Γέννησης που περιγράφεται η δημιουργία του κόσμου από το Θεό σε όλα στάδια της δημιουργίας βρίσκουμε την διαπίστωση: "είδε ο Θεός ότι ήταν καλά". Και μάλιστα σε άλλο σημείο διαβάζουμε "είδε ο Θεός όλα όσα δημιούργησε, και όλα ήταν λίαν καλά". Τα πάντα είχαν φτιαχτεί τέλεια, όμορφα, καταπληκτικά. Και πως είναι δυνατόν να μην συνέβη αυτό αφού όλα έγιναν με τη σοφία και την θεία τελειότητα του Θεού. Και σήμερα, μετά από τόσο χρόνια και με τόσες τρομερές παρεμβάσεις στον φυσικό κόσμο, δεν μπορούμε κοιτάζοντας να μη διαλαλήσουμε και εμείς: "Κύριε πόσο θαυμαστά είναι τα έργα σου".

Μέσα στις σελίδες της Αγίας Γραφής θα διαπιστώσουμε ότι ο Θεός έδωσε την εξουσία στον άνθρωπο να "διαχειριστε" την γη. Διαβάζουμε: "Αυξάνεστε και πληθύνεστε, και γεμίσατε τη γη, και κυριεύσατε αυτή, και εξουσιάστε πάνω στα ψάρια της θάλασσας, και στα πτηνά του ουρανού, και σε όλα τα ζώα πάνω στη γη" (Γέννηση 1:28). Και σε άλλο σημείο: "Ας κάνουμε άνθρωπο κατ’' εικόνα ημών και ας εξουσιάζει σε όλη τη γη" (1:26). Συγχρόνως όμως έδωσε και μια εντολή: "Μην μολύνετε τη γη" (Αριθμοί 35:34).

Συνεπώς η γη είναι του Θεού, ο οποίος την έφτιαξε, την συντηρεί, την ελέγχει, ενώ ο άνθρωπος έχει την εξουσία να την διαχειρίζεται. Είμαστε λοιπόν οικονόμοι. Ο Θεός είναι ο Κύριος της γης. Ο Θεός ανέθεσε στον άνθρωπο να διαχειρίζεται υπεύθυνα και με σοφία τη δημιουργία Του. Μεγαλύτερη ευθύνη δε θα μπορούσε να δώσει στον άνθρωπο. Το έργο των χειρών Του, το έργο του λόγου Του το παρέδωσε ο Θεός σ' ένα από τα δημιουργήματά Του.

Η οικολογική καταστροφή όμως της γης, είναι κι αυτό ένα σημείο της πτώσης του ανθρώπου, ένα αποτέλεσμα της αμαρτίας του. Μια πτώση όμως που έχει παγκόσμιες συνέπειες. Για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας η αμαρτία του ανθρώπου οδήγησε στη φθορά και καταστροφή ολόκληρης της κτίσης του Θεού. Η εξουσία που έδωσε ο Θεός στον άνθρωπο μετατράπηκε σε ασυδοσία, απληστία, σπατάλη καταστροφή και τελικά σε θάνατο. Θάνατο μορφών ζωής από τη χλωρίδα και την πανίδα, αλλά τελικά και του ίδιου του ανθρώπου στον οποίο επιστρέφει κάθε είδους καταστροφή που ο ίδιος προκαλεί.

Είναι ευθύνη του ανθρώπου, ευθύνη του καθενός μας να γνωρίζει ότι ο Θεός μας εμπιστεύτηκε τη δημιουργία Του και ανάλογη πρέπει να είναι και η συμπεριφορά μας. Μια σωστή οικολογική συνείδηση και συμπεριφορά πρέπει να είναι ένα αναπόσπαστο μέρος της πνευματικής μας ζωής. Ας γίνουμε παραδείγματα και σ' αυτόν τον τομέα. Ας δραστηριοποιηθούμε και ας προσφέρουμε τις υπηρεσίες μας, γνωρίζοντας πως ο Θεός κάποτε θα μας ζητήσει λόγο. Ας έχουμε, σαν χριστιανοί, μια ανήσυχη συνείδηση και σ' αυτό το θέμα.

επιστροφή στα κοινωνικά θέματα

[]